Không lẽ chỉ có bánh mì và xiếc?

Thông thường điều chúng ta nghĩ là vui vẻ thì không phải là vui vẻ đâu; nhiều nhất nó là giải trí. Nó chỉ là cách để né tránh bản thân bạn. Nó là cách để đầu độc bản thân bạn, nó là cách để được nhận chìm trong cái gì đó để cho bạn có thể quên đi khổ của mình, lo của mình, cực khổ của mình, lo âu của mình.

Cho nên tất cả các loại giải trí đều được coi là vui vẻ - chúng không phải vậy đâu! Bất kì cái gì tới từ bên ngoài đều không, và không thể là vui vẻ được. Bất kì cái gì phụ thuộc vào cái gì  đó  đều không, và không thể, là vui vẻ được. Vui vẻ nảy sinh từ chính cốt lõi của bạn. Nó tuyệt đối độc lập - độc lập với bất kì hoàn cảnh bên ngoài nào. Và nó không phải là việc trốn tránh bản thân mình; nó thực sự là việc đương đầu với bản thân mình. Vui vẻ nảy sinh chỉ khi bạn về nhà.

Cho nên bất kì cái gì được biết tới như vui vẻ thì chỉ là cái ngược lại, chỉ là cái đối lập lại: nó không phải là vui vẻ. Thực tế bởi vì bạn không vui nên bạn đi tìm giải trí.

Chuyện xảy ra là một trong những tiểu thuyết gia vĩ đại người Nga, Maxim Gorky, tới thăm nước Mĩ. Ông ấy được xem đủ mọi thứ mà người Mĩ đã phát minh ra để giải trí cho mình, để mất hút vào đó. Người hướng dẫn cuộc thăm của ông ấy hi vọng rằng ông ấy sẽ rất hạnh phúc. Nhưng Maxim Gorky càng được xem quanh, ông ấy càng tỏ ra bất hạnh và buồn bã hơn. Người hướng dẫn hỏi ông ấy, "Có chuyện gì vậy? Ông không thể hiểu được sao?"

Maxim Gorky nói, "Tôi có thể hiểu được chứ - đó là lí do tại sao tôi lại cảm thấy buồn. Đất nước này phải không có vui vẻ rồi; bằng không thì không có nhu cầu cho nhiều thứ giải trí thế."

Chỉ người không vui mới cần giải trí. Thế giới càng trở thành không vui hơn, chúng ta lại càng cần nhiều ti vi, phim ảnh, thành phố hào nhoáng, và cả nghìn lẻ một thứ. Chúng ta cần rượu ngày một nhiều hơn, chúng ta cần những loại thuốc mới ngày một nhiều hơn - chỉ để né tránh khổ mà chúng ta đang là, chỉ để không đối diện với cực khổ mà chúng ta đang là, chỉ để bằng cách nào đó quên nó đi hết cả. Nhưng bằng việc quên nó đi chẳng cái gì được đạt tới cả.

Cho nên vui vẻ là đi vào trong cái ta riêng của bạn. Lúc ban đầu điều đó là khó khăn, gian nan. Lúc ban đầu bạn sẽ phải đối diện với khổ; con đường rất cheo leo. Nhưng càng đi sâu hơn vào trong nó, cái thu được càng lớn hơn, phần thưởng càng lớn hơn. Một khi bạn đã học được cách đối diện với khổ của mình, bạn bắt đầu trở nên vui vẻ, bởi vì trong quá trình đối diện với nó khổ bắt đầu biến mất và bạn bắt đầu trở nên ngày một được tích hợp hơn.

Một ngày nào đó khổ có đó và bạn đối diện với nó - bỗng nhiên, có sự dừng lại: Bạn có thể thấy khổ như tách rời khỏi bạn và bạn như tách rời khỏi nó. Bạn bao giờ cũng tách rời; đó chỉ là ảo tưởng, sự đồng nhất rằng bạn có trong nó thôi. Bây giờ bạn biết bạn không phải là điều này, và thế thì có sự bột phát của vui vẻ, sự bùng nổ của vui vẻ.