Chất lượng dân số Việt Nam chậm cải thiện

Số năm trung bình sống khỏe mạnh của người dân Việt Nam chỉ đạt hơn 60 và xếp thứ 116 trên 174 nước trên thế giới. Bên cạnh đó, số trẻ bị dị tật bẩm sinh đang có xu hướng gia tăng.

Đây là một trong những thách thức đã tồn tại rất lâu ở nước ta mà ngành dân số đang phải đối mặt.

Tỷ lệ người bị khuyết tật tại nước chiếm tới 7,8% dân số, trong khi trước đây là 6,3%. Điều đáng lo ngại là tỷ lệ trẻ mới sinh bị dị tật bẩm sinh do di truyền có xu hướng tiếp tục gia tăng do điều kiện sống, môi trường độc hại, lối sống hoặc phong tục, tập quán lạc hậu.

Các chuyên gia khuyến cáo, nếu không có biện pháp ngăn chặn trong việc dự phòng và điều trị sớm một số bệnh thì tỷ lệ này có khả năng sẽ tiếp tục tăng cao.

Việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh là việc làm cần thiết, có ý nghĩa quan trọng, giúp các cặp vợ chồng sớm loại bỏ những thai dị tật hoặc có thể sữa chữa điều trị ngay từ khi mang thai. Các nước trên thế giới đã tiến hành việc này để nâng cao chất lượng giống nòi từ cách đây hơn 50 năm nhưng Việt Nam mới triển khai trong giai đoạn gần đây.

Đề án sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh mới được triển khai tại 30 tỉnh, thành phố trên cả nước. Trong đó, sàng lọc trước sinh được hơn 38.000 trường hợp và sàng lọc sơ sinh gần 144.000 ca.

Bên cạnh đó, các tố chất về tầm vóc, thể lực, đặc biệt là chiều cao, cân nặng và sức bền của dân số Việt Nam còn thấp xa so với nhiều nước trong khu vực.

Một nghiên cứu mới đây về một số chỉ tiêu sinh học do nhóm tác giả Đại học Y Hà Nội thực hiện cho thấy, sau 15 năm cư dân thủ đô chỉ cao thêm 2-3 cm. Dù có sự tăng trưởng về chiều cao nhưng nếu so với một số nước trong khu vực thì chiều cao của người sống ở thủ đô vẫn còn khiêm tốn. Nam giới ở Hà Nội theo đánh giá năm 2010 vẫn thấp hơn chiều cao của nam giới Trung Quốc những năm 1990 khoảng 2-3 cm.

Nghiên cứu này có sự tham gia của hơn 15.000 người ở 4 quận, huyện (Hoàn Kiếm, Đống Đa, Ba Vì và Mỹ Đức) từ 6 tuổi trở lên.

Cũng vì thế, nhằm cải thiện những tồn tại trên, Bộ Y tế đang xây dựng chương trình hành động truyền thông chuyển đổi hành vi về dân số và sức khỏe sinh sản giai đoạn 2011-2014 với mục tiêu nâng cao nhận thức, hiểu biết cho các cặp vợ chồng từ đó góp phần chuyển đổi hành vi.

Phương Trang - VnEpress